Toespraak slotzitting 2023

Toespraak van de Kamervoorzitster, mevrouw E. Tillieux,

daags voor het begin van het zomerreces

Plenaire vergadering van 20 juli 2023

Beste collega's,

Het einde van het parlementaire jaar nadert en ik zou graag even stilstaan bij het afgelopen jaar. We kunnen zeggen dat we ook dit jaar onverdroten gewerkt hebben.

Zo hebben we sinds september vorig jaar 52 plenaire vergaderingen gehouden, tijdens welke de parlementsleden niet minder dan 854 actualiteitsvragen gesteld hebben aan de regering.

Maar bovenal hebben we een groot aantal wetteksten aangenomen. Ik denk daarbij onder meer aan de wetsontwerpen:

• voor meer flexibiliteit op de arbeidsmarkt om de werkzaamheidsgraad op te krikken,
• voor de oprichting van een Centraal register voor de beslissingen van de rechterlijke orde, een grote stap voorwaarts in het digitaliseringsproces en - daar ben ik zeker van - een doorbraak voor een transparantere justitie,
• voor de bescherming van klokkenluiders, zowel in de privésector als bij de federale overheidsorganen en de geïntegreerde politie,
• voor de preventie van en de strijd tegen feminicide, gendergerelateerde moorden en het geweld dat eraan voorafgaat.

Ook werd er een tekst aangenomen tot oprichting van de Kunstwerkcommissie. Bij die commissie zal iedereen kunnen aankloppen die wil gebruikmaken van het stelsel dat gekoppeld is aan wat men het 'kunstenaarsstatuut' pleegt te noemen.

Graag vermeld ik ook dat de Bijzondere Commissie belast met de evaluatie van de wetgeving en het beleid inzake mensenhandel en mensensmokkel verslag uitbracht van haar eindrapport.

Op internationaal vlak vermeld ik graag het samenwerkingsakkoord tussen ons parlement en de parlementen van de Democratische Republiek Congo enerzijds, en Kameroen anderzijds. Daarenboven zijn de diensten van de Kamer al druk bezig met de voorbereiding van het Belgische voorzitterschap van de Europese Unie tijdens het eerste semester van 2024. Ik hoop dat u als parlementsleden zult kunnen deelnemen aan de voorbereiding van dat voorzitterschap, dat een belangrijk halfjaar wordt voor ons land en voor de uitstraling van onze Assemblee.

Op 21 juni jongsleden hadden wij de eer koning Willem-Alexander en koningin Maxima, koning en koningin der Nederlanden, die op staatsbezoek waren in ons land, te mogen ontvangen. Dit bezoek was gelardeerd met memorabele momenten, waarbij de hechte en standvastige vriendschapsbanden tussen ons beider naties nauwer aangehaald werden tijdens verrijkende gesprekken over de participatieve democratie en milieubescherming.

De oorlog in Oekraïne hield en houdt ons nog steeds erg bezig. Zo hebben we gestemd voor de oprichting van een speciaal internationaal tribunaal om alle daden van Rusland tegen Oekraïne te veroordelen. Dat is een belangrijke resolutie in de strijd voor het behoud van onze westerse democratieën en de eerbiediging van de mensenrechten.

Inzake burgerparticipatie hebben we de procedure om een verzoekschrift in te dienen verruimd teneinde deze nog inclusiever te maken. Voortaan kunnen verzoekschriften die op papier ingediend worden, opgeteld worden bij de online ingediende petities, zodat de drempel om in de bevoegde commissie gehoord te worden gemakkelijker bereikt wordt.

Beste collega's

Talrijke bezoekers hebben een rondleiding kunnen volgen en meer kunnen leren over de werking van ons federale parlement. Voorts werden er ook heel wat burgers verwelkomd ter gelegenheid van het Jeugd Parlement Jeunesse en de recente tentoonstellingen in het peristilium. Morgen worden er ter gelegenheid van de Nationale Feestdag duizenden bezoekers verwacht voor onze Open Dag. Vorig jaar werd het gebruikelijke parcours gemoderniseerd en sindsdien kan men ook de Tondo en onze commissiezalen in het Forumgebouw bezichtigen. Meer dan ooit moet dit 'huis van de democratie' openstaan voor de buitenwereld en voor iedereen volledig toegankelijk zijn.

Beste collega’s,

Sinds mijn aantreden als Kamervoorzitster heb ik in mijn diplomatieke gesprekken met vlijt geijverd voor de bevordering van de gendergelijkheid. Ik stel vast dat er op dit vlak bijna overal ter wereld inspanningen gedaan worden, maar dat we moeten blijven hameren op het belang ervan. Ons Parlement probeert een voorbeeld te zijn om mensen gelijk te behandelen ongeacht geslacht, genderidentiteit of seksuele geaardheid!

Op 8 maart had ik samen met de Senaatsvoorzitster het genoegen om de resultaten van de respectieve audits over het meten van de gendergevoeligheid van het federale Parlement aan de pers voor te stellen. Dit vormde ook de aanleiding tot de presentatie van een actieplan, waartoe het Bureau van de Kamer zich op 1 maart 2023 verbonden had. Dat plan strekt ertoe gendergelijkheid actief te bevorderen, door de genderkwestie duurzaam te verankeren in de werking van het Parlement, door een cultuur van gendergelijkheid te ontwikkelen en door de bewustwording op dat gebied te vergroten. Het adviescomité Maatschappelijke emancipatie zal zich hier in september over buigen.

De Internationale Dag tegen Homofobie, Transfobie en Bifobie was een gelegenheid om erop te wijzen dat we voor eigen deur moeten vegen en nog harder moeten strijden tegen de vooroordelen en het geweld waarvan mensen uit de lgbtqia+-gemeenschap nog steeds het slachtoffer zijn. We hingen de regenboogvlag uit en ontvingen verschillende verenigingen, wat het tastbare bewijs is van ons engagement. Bovendien rolden we een gloednieuw regenboogtapijt uit over de twee eretrappen. Dat zal voortaan elk jaar in de maand mei gebeuren.

Ik wil ook het lot van Olivier Vandecasteele in herinnering brengen. Zowel in ons Parlement als ook in het hele land was men zeer begaan met en bezorgd over zijn situatie. Steeds meer mensen kwamen in 't geweer om zijn vrijlating te vragen; er werden zelfs spandoeken op openbare gebouwen uitgespannen, en tal van steunmanifestaties georganiseerd. Kamer én Senaat keurden eenparig een resolutie goed waarin de onmiddellijke vrijlating geëist werd van deze Belgische humanitairehulpverlener, die willekeurig vastgehouden werd in Iran. Het Grondwettelijk Hof heeft zich uitgesproken naar aanleiding van de controverse over de overbrengingsovereenkomst met Iran. De weg naar de vrijlating van Olivier Vandecasteele was lang en hobbelig. Op 26 mei mochten we dan toch tot ons aller opluchting en blijdschap het nieuws van zijn vrijlating, na vijftien maanden gevangenschap, vernemen.

De pers heeft al onze debatten uitgebreid gecoverd en heeft vakkundig bericht over de vaak veelomvattende en complexe inhoud van onze werkzaamheden. Ik wil graag van de gelegenheid gebruikmaken om alle journalisten te bedanken voor hun veeleisende en essentiële redactiewerk met als doel de burgers van ons land correct te informeren.

Beste collega's,

In een democratie neemt het parlement een wezenlijke plaats in en speelt het een centrale en beslissende rol. Het vertolkt de stem van de burgers door hen op een authentieke manier te vertegenwoordigen, geeft wetten, controleert de regering nauwlettend en bevordert een constructief publiek debat. Als reactie op de populistische tendensen die een voedingsbodem vormen voor de opkomst van extremistische bewegingen, moet het parlement blijven ijveren voor de vrijwaring van onze democratische waarden en de bevordering van een open en evenwichtige dialoog.

De Vergadering van de voorzitters van de zeven Parlementen speelt hierin een essentiële rol als orgaan voor het overleg tussen onze gewesten en gemeenschappen. De verantwoordelijken van de respectieve parlementen komen hier bijeen om van gedachten te wisselen, in gesprek te gaan over gemeenschappelijke challenges en naar collectieve oplossingen te zoeken. Dit gremium bevordert het wederzijdse begrip, versterkt de banden tussen onze verschillende entiteiten en facilieert de intergewestelijke samenwerking.

Het afgelopen parlementaire jaar was niet altijd gemakkelijk, denken we maar aan het dossier van de pensioenen en uittredingsvergoedingen. Als Kamervoorzitster wil ik eenieder van jullie bedanken voor het constructieve werk dat we samen hebben verricht.

Dat we dat werk in de beste omstandigheden konden blijven doen, was mogelijk dankzij de nooit aflatende inzet en de beschikbaarheid van het personeel van de Kamer. Ik sta erop het voltallige personeel van de Kamer - en alle diensten - nogmaals hartelijk te danken. Door hun toewijding was de goede werking van onze Assemblee tijdens deze periode steeds gewaarborgd. Onze diensten spelen een essentiële rol in de uitvoering van de opdrachten van het Parlement en voor de democratie in ons land!

Ik wil tot slot een woord van dank richten aan de militaire commandant en aan het personeel dat instaat voor onze veiligheid in en rond het Paleis der Natie. De dagelijkse inzet van alle personeelsleden, onder leiding van onze Griffier, die ik hier een bloemetje wil toewerpen, is opmerkelijk en verdient een warm applaus.

Beste collega's, ik wens u, uw medewerksters en medewerkers en uw gezin een deugddoende vakantie!

Ook de eerste minister, de leden van de regering en hun medewerkers wens ik een verkwikkende vakantie toe.

Een fijne zomer, en tot ziens in september!

Eliane TILLIEUX